To ledwie kilka postaci z listy Łemków znanych całemu niemal światu- światu, który niewiele jednak wie o ich łemkowskich korzeniach.
''A oto jeszcze ciż Słowianie: Biali Chorwaci i Serbowie, i Chorutanie. Gdy bowiem Włosi naszli na Słowian naddunajskich i osiadłszy pośród nich ciemiężyli ich, to Słowianie ci przyszedłszy siedli nad Wisłą i przezwali się Lachami, a od tych Lachów przezwali się jedni Polanami, drudzy Lachowie Lutyczami, inni — Mazowszanami, inni — Pomorzanami'' - Nestor ''O narodach słowiańskich'', 1113 rok.
Kolejna prelekcja i kolejna dawka informacji nie tylko niezbędnych, ale także - oraz - przede wszystkim interesujących. Łemkowie to grupa szczególna - jej problematyka jest najmniej bliska przeciętnym Polakom, spośród wszystkich, jakie ujęliśmy w projekcie. To jednak sprawia, że właśnie nad Łemkami pochyliliśmy się z wyjątkowym skupieniem i chłonnością wiedzy. A naszym przewodnikiem w temacie tej rusińskiej grupy etnicznej była Helena Duć-Fajfer. Postać szczególna dla wszystkich Łemków – reprezentantka Łemków w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych, sekretarz naukowy Komisji Wschodnioeuropejskiej Polskiej Akademii Umiejętności, Vice-Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Łemków, Zastępca Przewodniczącego Stowarzyszenia „Ruska Bursa” w Gorlicach, członek Zarządu World Academy of Rusyn Culture. Pani Helena jest też twórczynią kierunku filologia łemkowska na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie i redaktorem naczelnym „Rocznika Ruskiej Bursy”.
Jakie pytania kierować można pod adresem osoby o tak szczególnych kompetencjach? Istotne było przede wszystkich przybliżenie zespołu podstawowych i najważniejszych informacji na temat Łemków. Następnie usystematyzowaliśmy i przeanalizowaliśmy stereotypy wiążące się z grupą, jaką stanowią. Jako że te stereotypy istnieją - pojawia się także wśród Łemków swoiste wyczulenie na pewne kwestie - nabranie szczególnego rodzaju taktu i empatii było kolejnym celem naszego spotkania. Nie zabrakło także pouczających anegdot i interesujących ciekawostek. Nikifor (Epifan Drowniak), Jerzy Nowosielski, czy Andy Warhol - to ledwie kilka postaci z listy Łemków znanych całemu niemal światu - światu, który niewiele jednak wie o ich Łemkowskich korzeniach.
Przygotowując pierwszy program na temat tejże grupy etnicznej zbadaliśmy m. in. znajomość jej problematyki w polskim społeczeństwie. Wyszczególnić można tu dwie grupy - pierwsza wykazuje się śmiałym bazowaniem na stereotypach i delikatną bądź skrajną niechęcią. Druga o Łemkach wie niewiele będąc kompletnie obojętną wobec możliwości wspólnej integracji, czy też problemów, jakie spotykają na ziemiach polskich. Nasz projekt powstał i dla jednych i dla drugich - ważne jest to, by łamać stereotypy, ale czynić to trzeba przez edukację, jak najszerszą i jak najkonsekwentniej stosowaną. Być może właśnie w temacie Łemków najpełniej uda nam się wyrazić założenia naszego projektu, którego celem jest przecież edukacja, informowanie o mniejszościach, których wciąż w Polsce dobrze nie znamy. Efekty ocenicie sami towarzysząc nam w trakcie kolejnych etapów ''KONTR-o-WERSYJNEJ' pracy, do czego serdecznie Was zapraszamy!
Rafał Bedlewicz
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz