"Nieważne, jak nas nazywają, tylko co mają na myśli."

- Ten, co mieszka w Anglii – w prawie każdym języku będzie to określenie pokrewne z wyrazem ‘’English’’. Ale na przykład nasi zachodni sąsiedzi, jak się nazywają?

 [Ktoś z tłumu]: - Niemcy

 - Zgadza się, a po niemiecku będzie ‘’Deutsch’’. Ale my tej nazwy nie używamy. My mówimy ‘Niemiec’, czyli ‘’niemy’’, ten, który nie mówi. To jest nazwa obraźliwa. Anglicy z kolei Niemca nazwą ‘’German’’, Hiszpanie – ‘’Alemán’’. Romowie nazwą się Romami – Me som Rom. 

  Skąd Cyganie? Gdy przodkowie Romów wędrowali z Indii, dotarli na Bałkany, gdzie nazwano ich Cyganami – była tam bowiem sekta religijna o greckiej nazwie Acigan. To z nią skojarzono Cyganów. Jednak na przykład w Szwecji do dziś nazywa się ich Tatarami – Skandynawowie właśnie za przedstawicieli tego narodu wzięli Romów. W Anglii Cygana nazwą ‘’Gypsy’’. Dlaczego tak? W tamtejszym języku słowo to czyta się niemal tak samo jak ‘’Egyptian’’, czyli Egipcjanin, z których karnacją Brytyjczycy skojarzyli tą, jaka charakteryzuje Romów. 

- Określenie ‘’Cygan’’ nabrało przez lata negatywnego brzemienia. Dlatego lansujemy nazwę właściwą ‘’Rom’’. Ale taka walka o nazewnictwo dotyczy nie tylko społeczeństwa Romskiego. Ci, którzy mieszkają na lodowej Grenlandii, jak ich nazwiemy?

 [Ktoś z tłumu]: -  Eskimosi.

 - Zgadza się. Wiecie co to oznacza w języku duńskim? ‘Taki co żre mydło’. Dlatego od jakiegoś czasu Eskimosi domagają się by nazywać ich Inuitami. 

Pół godziny później, w rozmowie z cygańską młodzieżą. 14,15,16-latkowie. 

- Określenie ‘’Cygan’’ jest obraźliwe?

- [Chwila zamyślenia] To właściwie zależy od kontekstu. Nieważne, jak nas nazywają, tylko co mają na myśli. 

 Rafał Bedlewicz